Αποσυνδέεται από την αξία του τιμολογίου o ΦΠΑ

Ένα τελείως νέο τοπίο στις εμπορικές συναλλαγές θα επέλθει με τις αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση, τόσο στο σύστημα είσπραξης και απόδοσης του ΦΠΑ όσο και με την επικείμενη μείωση των συντελεστών. Με βάση τις αλλαγές που προωθούνται, αποσυνδέεται από την αξία του τιμολογίου το ποσό του ΦΠΑ, ενώ καθιερώνεται η υποχρεωτική τήρηση ειδικού τραπεζικού λογαριασμού ΦΠΑ από όλους τους επιτηδευματίες και τις επιχειρήσεις παράλληλα με την υποχρεωτική διενέργεια των συναλλαγών μέσω τραπεζικού συστήματος.

Το υπουργείο κατατείνει στο σχέδιο αυτό ύστερα από τη διαπίστωση ότι η ουσιαστικότερη αιτία για τις μειωμένες εισπράξεις από τον ΦΠΑ δεν είναι μόνον η μείωση της κατανάλωσης λόγω της αύξησης των συντελεστών, αλλά επίσης η αδυναμία του ελεγκτικού και εισπρακτικού μηχανισμού να συλλάβει τη φορολογητέα ύλη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το οικονομικό επιτελείο, ενώ είχε υπολογίσει να εισπράξει πέρυσι έσοδα 18,030 δισ. ευρώ από τον ΦΠΑ, το ποσό που θα εισέλθει στον κρατικό κορβανά δεν ξεπερνά τα 16,9 δισ. ευρώ. Πρόκειται για υστέρηση της τάξης των 1,1 δισ. ευρώ, τη στιγμή που και το τρέχον έτος υπολογίζεται περαιτέρω απώλεια 340 εκατ. ευρώ μόνο από την ύφεση. Ανάλογη εικόνα εμφανίζουν και οι εισπράξεις από τους φόρους κατανάλωσης, αφού ο περυσινός προϋπολογισμός προέβλεπε έσοδα ύψους 11,6 δισ. ευρώ και εισπράχθηκαν τελικά μόλις 10,3 δισ. ευρώ (υστέρηση 1,2 δισ. ευρώ).
Οι υπέρμαχοι των αλλαγών υποστηρίζουν ότι το σύστημα που θα προκύψει θα είναι ορθολογικότερο, αποτελεσματικότερο και το κυριότερο δεν θα δημιουργεί οφειλές από τον ΦΠΑ, η είσπραξη του οποίου με τον τρόπο αυτόν αποσυνδέεται από την ύφεση στην αγορά και ενδεχόμενα «κανόνια» και μεταχρονολογημένων επιταγών.
Και αυτό, καθώς σε μία επιταγή αξίας 10.000 ευρώ, τα 2.300 ευρώ που αντιστοιχούν στην αξία του ΦΠΑ θα πρέπει να αποδοθούν αμέσως από τον υπόχρεο επαγγελματία στο Δημόσιο, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας λήξης της επιταγής.
Ακριβώς για τον λόγο αυτόν όλοι οι επιτηδευματίες (φυσικά και νομικά πρόσωπα) θα υποχρεωθούν να τηρούν ειδικό τραπεζικό λογαριασμό ΦΠΑ, στον οποίο οι λήπτες των παραστατικών θα είναι υποχρεωμένοι να αποδίδουν τον ΦΠΑ. Έτσι, από τη στιγμή που θα εκδίδεται το τιμολόγιο, η τράπεζα θα λαμβάνει αμέσως γνώση και θα δεσμεύει το συγκεκριμένο ποσό του ειδικού λογαριασμού, προκειμένου εν συνεχεία να αποδοθεί στο Δημόσιο. Ετσι, το κράτος ξεφεύγει από την ομηρία των ασυνεπών συναλλασσομένων.
ONLINE ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ
Προκειμένου να υπάρχει πλήρης εικόνα των πάσης φύσεως συναλλαγών αλλά και να παταχθεί μία και καλή η μάστιγα των πλαστών και εικονικών τιμολογίων, το σχέδιο προβλέπει επίσης την online διασύνδεση των ταμειακών μηχανών των επιχειρήσεων λιανικού εμπορίου με τη βάση δεδομένων της ΓΓΠΣ έτσι ώστε κάθε συναλλαγή (έκδοση απόδειξης) να καταγράφεται και να μην είναι δυνατό να αλλοιωθεί.
Επιπλέον, θα καθιερωθεί η ηλεκτρονική τιμολόγηση στις συναλλαγές μεταξύ των επιχειρήσεων (e-invoicing), με καταγραφή, όχι μόνο της έκδοσης αλλά και της πληρωμής του τιμολογίου. Για τον σκοπό αυτό προβλέπεται επίσης αντίστοιχη online σύνδεση με τη ΓΓΠΣ. Εκτιμάται ότι με το μέτρο καταπολεμούνται οριστικά τα πλαστά τιμολόγια.
Οι παραπάνω αλλαγές αποτελούν προϊόν συνεννόησης και συμφωνίας και των τριών κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού, αφού όλες οι προτάσεις έχουν γίνει αποδεκτές από οποιαδήποτε πλευρά και εάν έχουν διατυπωθεί.
Μία πρώτη συμφωνία επί των βασικών αρχών απλοποίησης της είσπραξης των παρακρατούμενων φόρων επιτεύχθηκε στην πρώτη σύσκεψη για την κατάρτιση του εθνικού φορολογικού συστήματος, με τα τρία κυβερνητικά κόμματα να επανέρχονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την ερχόμενη Τρίτη. Είναι χαρακτηριστικό ότι και οι τρεις πλευρές συγκλίνουν στην ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων που θα ενθαρρύνουν την ανάπτυξη και θα προσδώσουν άμεσα στη δοκιμαζόμενη αγορά μία πολύτιμη ανάσα.
Περιθώριο από την τρόικα για το φορολογικό
Η τρόικα από την πλευρά της έχει εκφράσει την επιθυμία της το εθνικό φορολογικό σύστημα να έχει συνταχθεί σύντομα πλην όμως, όπως αναγνωρίζει και η ίδια στο ντραφτ που παρέδωσε στον Πρωθυπουργό, ο Μάρτιος ίσως αποδειχθεί πολύ πρόωρος για πλήρη εφαρμογή των όποιων ρυθμίσεων.
Δεδομένου έτσι ότι όλα τα κόμματα επιθυμούν να διατηρήσουν κάποια περιθώρια αλλαγών για μετά τις εκλογές, αυτό που φαίνεται να προκρίνεται είναι να υπάρξει έως τις 20 Μαρτίου ένα βασικό, αλλά δεσμευτικό περίγραμμα αρχών για το οποίο θα δεσμεύονται και τα τρία κόμματα, αφήνοντας το περιθώριο κάποιων αλλαγών στην κυβέρνηση που θα προκύψει μετά, πάντα κάτω από τη λογική του ισοδύναμου αποτελέσματος.
Στο πλαίσιο αυτό και πέραν της μείωσης των συντελεστών του ΦΠΑ, η μείωση του συντελεστή φορολόγησης των εταιρικών κερδών και των ειδικών φόρων κατανάλωσης, η εφαρμογή ενός και μόνο ενιαίου φόρου στα ακίνητα, η κατάργηση των έκτακτων εισφορών, το καθολικό «πόθεν έσχες» και μέτρα που θα οδηγήσουν στη βελτίωση των διαδικασιών είσπραξης των δημοσίων εσόδων και της πάταξης της φοροδιαφυγής, αποτελούν τα πρώτα κοινά σημεία επαφής του κυβερνητικού συνασπισμού, πάνω στα οποία θα στηριχθεί η σύνταξη του φορολογικού νομοσχεδίου και η προσπάθεια τόνωσης της ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τις οδηγίες της τρόικας, ολόκληρο το πρόγραμμα των ενδιάμεσων βημάτων θα πρέπει να συγκεκριμενοποιηθεί σύντομα έτσι, ώστε να υπάρξει χρόνος για την προετοιμασία προτάσεων (συμπεριλαμβανομένης μίας ολοκληρωμένης ανάλυσης των επιπτώσεων), για δημόσιες διαβουλεύσεις και για πλήρη επισκόπηση από ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝΤ, καθώς και αρκετός χρόνος για αναθεωρήσεις.
Σε κάθε περίπτωση οι βασικές αρχές του προμνημονίου της δανειακής σύμβασης θα πρέπει να έχουν καταρτισθεί πριν από τις 13 Φεβρουαρίου, όποτε και λήγει η προθεσμία που έχει θέσει η ίδια η κυβέρνηση για την έναρξη του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων. [Δ. Τσουπαρόπουλος,  Γ. Τριανταφύλλου, Κέρδος 29/1/2012]